Rojava’da Ne Olacak? Özerk Yönetimin Geleceği Belirsizliğini Koruyor

Suriye’nin kuzeyinde Kürtlerin öncülüğünde kurulan Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi (Rojava), son aylarda yeniden bölgesel ve uluslararası gündemin odağına oturdu. Türkiye’nin artan operasyonları, ABD’nin çekilme sinyalleri ve Şam yönetimiyle çözümsüz kalan müzakereler, bölgenin geleceğini belirsiz kılıyor.

Rojava’da Ne Olacak? Özerk Yönetimin Geleceği Belirsizliğini Koruyor
Türk operasyonları insani krizi derinleştirdi
 
2024–2025 döneminde Türkiye’nin Tel Rıfat ve Münbiç’e yönelik harekâtları, bölgede yüzbinlerce sivili etkiledi. Elektrik ve su sağlayan stratejik noktaların hedef alınmasıyla Manbic ve Kobanê başta olmak üzere geniş bir alanda ciddi insani kriz yaşandı. Binlerce kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı.
 
Seçimler ve uluslararası tepkiler
 
Özerk yönetim 2024’te yerel seçim yapmaya çalıştı. Ancak bu girişim, Ankara’nın sert tepkisi, ABD’nin çekingen tavrı ve Şam yönetiminin itirazlarıyla gölgelendi. Türkiye, Rojava’da “terör koridoruna izin verilmeyeceğini” yineledi.
 
Hukuki statü hâlâ belirsiz
 
2023’te kabul edilen yeni anayasa ile özerk yapının adı DAANES (Democratic Autonomous Administration of North and East Syria) olarak değişti. Ancak bu sistem ne Suriye devleti ne de uluslararası toplum tarafından tanındı. Buna rağmen yönetim, kadın hakları ve çok kültürlülüğü önceleyen yerel demokrasi modelini sürdürmeye çalışıyor.
 
Büyük güçlerin tutumu belirleyici olacak
 
Uzmanlara göre Rojava’nın geleceğini üç faktör belirleyecek:
• Türkiye’nin askeri müdahalelerinin boyutu,
• ABD’nin bölgede kalıp kalmama kararı,
• Rusya ve Şam yönetimiyle yürütülecek olası müzakereler.
 
Olası senaryolar
• Demokratik konfederalizm modelinin yerelde sürmesi,
• Türkiye’nin yeni operasyonlarla özerk bölgeyi daraltması,
• Şam ile yapılacak bir anlaşmayla sınırlı özerklik kazanılması.
 
Bölgedeki dengeler hızla değişirken, milyonlarca insanın hayatı belirsizlik içinde. Rojava için önümüzdeki süreç, hem askeri hem de diplomatik gelişmelere bağlı olarak şekillenecek.